Informasjon

Stønadsordningar i samband med dødsfall

Du kan ha rett til ei eller fleire av desse ytingane:

• Behovsprøvd gravferdsstønad og stønad til båretransport
• Pensjon eller overgangsstønad til gjenlevande ektefelle, partnar eller sambuar
• Pensjon til gjenlevande skild ektefelle, partnar eller sambuar
• Stønad til barnetilsyn, utvida barnetrygd, utdanningsstønad, tilskot til flytting for å komme i arbeid
• Barnepensjon
• Pensjon eller overgangsstønad til tidlegare familiepleiar

Du kan kontakta NAV om du treng råd eller opplysningar om kva slags ytingar du har rett til.

• Gravferdsstønad. Når eit medlem i folketrygda døyr, vert det ytt behovsprøvd gravferdsstønad som skal gå til å dekkja faktiske, naudsynte utgifter til gravferda. Stønaden dekkjer ikkje utgifter til privat minnesamvêr etter gravferdsseremonien. Dersom avdøde var over 18 år, vert stønaden avkorta mot formue, tjenestepensjon som vert utbetalt til månaden etter dødsfallet, forsikringsbeløp, støtte frå fagforeining og liknande som vert utbetalt som fylgje av dødsfallet. Gravferdsstønad vert gjeve utan behovsprøving dersom avdøde var under 18 år. Me vil kunne hjelpe deg med søknad om stønad til behovsprøvd gravferdsstønad.

Frå 1. januar 2023 kan det gjevast maksimalt 26 999,- til å dekkja faktiske og naudsynte utgifter til gravferda. Om avdøde var ugift vert stønaden redusert med formue, tenestepensjon, forsikringsbeløp eller liknande som vert utbetalt månaden etter dødsfallet. Om avdøde var gift vert stønaden redusert med summen av ektefellens finansformue og forsikringsbeløp utbetalt som fylgje av dødsfallet etter eit fribeløp tilsvarande full gravferdsstønad er trukke ifrå.

Har avdøde vore medlem i ein fagorganisasjon, kan det vere lurt å kontakte denne. Dei fleste fagorganisasjonar har ei ordning med gravferdsstønad for sine medlemer. For å få beløpet utbetalt, må ein vanlegvis levere skifte- eller uskifteattest. Vêr merksam på at det i enkelte organisasjonar er ein foreldesfrist på tre månader for å krevje gravferdsstønad. Me kan hjelpe deg med denne søknaden.

• Stønad til båretransport. Når eit medlem i folketrygda døyr i Norge og båra med den avdøde må transporterast over en strekning som er lengre enn 20 km, vert naudsynte utgifter til transport (ut over ein fastlagt eigenandel), dekka. Det vert berre ytt stønad til transport til næraste naturlege gravplass ved den avdødes bustad, inkludert transport i samband med kremasjon. Eigenandelen ved stønad til båretransport må betalast sjølv om avdøde var under 18 år.
• NAV Sosiale tenester. I den fyrste tida etter dødsfallet vil utgiftene vere omtrent dei samme for gjenlevande ektefelle som før, og det tek gjerne tid før utbetalingane kjem frå til dømes folketrygda og forsikringsselskapa. Etterlatt ektefelle, som av forskjellige grunnar ikkje klarer å betale sine utgifter, og som forøvrig fyller vilkåra etter Lov om sosiale tjenester i arbeids- og velferdsforvaltninga, kan søkja om stønad. Ditt lokale NAV-kontor kan hjelpa deg med opplysningar, råd og vegleiing om korleis du skal gå fram. Hjelpa kan verta gjeve som bidrag eller i unntakstilfelle som lån. Skjema for søknad om dei ulike støtteordningane vert ikkje sendt ut automatisk, du må sjølv kontakte ditt lokale NAV-kontor.

Meir informasjon finn du hjå NAV ved å trykkje her, samt hjå Lovdata under "Lov om folketrygd" ved å trykkja her.

Arv og skifte av buet

Melding om skifte eller uskifte

Etter eit dødsfall må arvingane avklara ansvaret for avlidnes gjeld og i kva grad buet skal delast opp eller ikkje, altså om det skal gjerast eit skifte av buet. Det bør då avklarast om avlidne har etterlate seg eit testamente som krev skifte eller ein spesiell fordeling av arven. Testamente vert ofte oppbevart blant personlege dokument og eigedelar i heimen, i bankboks, hjå advokat eller i tingretten. Dersom testamentet vert oppbevart i tingretten, vil dette koma fram ved registrering av dødsfallet.

Når spørsmålet om skifte er bestemt, må ein melda frå om dette til tingretten. Dette skjer ved utfylling av eit eige skifteerklæringsskjema som skal sendast tingretten. Skjema må underteiknast av alle dei arvingane som overtek gjeldsansvaret. Ein finn skjema her.

Meldinga må sendast innan 60 dagar etter dødsfallet. På bakgrunn av informasjonen som kjem fram i meldinga, skriv tingretten ut ein skifteattest eller uskifteattest til dei etterlatne.

Du treng skifteattest for å kunna legitimera deg som rette arving, og for å kunna ordne det praktiske i samband med buoppgjeret. Dersom de er fleire arvingar, må den som påtek seg skifteoppgjeret hugsa å få fullmakt frå dei andre arvingane. Ein skifteattest gjev deg òg tilgang til formua som avlidne etterlot seg, og er naudsynt for at du for eksempel skal kunna disponera eller seia opp avlidnes bankkonto eller anna som kan vera sperra etter dødsfallet. Dersom avlidne etterlot seg eigedom, treng du skifteattest for å setja i gang sal eller overføra heimel. Eigedomsmeglar kan korkje selja eller tinglysa heimselsovergang av eigedomen før det føreligg ein skifteattest.

Det er nyttig å ta kopi av skifte- eller uskifteattesten til eventuelt seinare bruk.

Ulike former for skifte

Det finnast tre hovedformer for skifte: uskifte, privat skifte og offentleg skifte. Ved spørsmål om arv og skifte, eller trong for rettleiing, kan tingretten i det distriktet der avlidne budde kontaktast. Du kan også finna informasjon her.

Uskifte

Etter arvelova vil gjenlevande ektefelle ofte ha rett til å la væra å skifta etter ektefellens død, og i staden behalde dødsbuet «i uskifte». Dette betyr at heile skifte av dødsbuet mellom gjenlevande ektefelle og buets andre arvingar vert utsett til seinare. Ved uskifte får gjenlevande ektefelle i mellomtida behalda dødsbuet til fritt rådvelde. Uskifte vil som regel innbefatta alt kva gjenlevande ektefelle og avdøde ektefelle hadde i felleseige, og alt kva gjenlevande ektefelle skaffar eller sparar opp som formue i tida fram til buet skal skiftast.

Særskild yngre gjenlevande ektefeller må vera klar over at det i det lange løp ikkje alltid vil vere nokon fordel med uskifte, grunna ein auke av formua i uskiftetida seinare må delast likt med den avlidne ektefellens arvingar (f.eks ved inngåing av nytt ekteskap eller sambuarforhold). Den gjenlevande kan auka formua gjennom inntektsgjevande arbeid, ved arv eller på anna vis.

Hvis den avlidne hadde born fra tidligare ekteskap, må desse samtykka i at buet skal bli verande uskifta. Er desse borna umyndige, må ein innhenta Statsforvaltarens (overformynderiets) samtykke, eventuelt setteverje. Setteverje er verje som vert oppnevnt for umyndige personar, når den eigentlege verja er inhabil eller mellombels forhindra fra å ivareta oppgåvene/ansvaret som verje. Ved eit dødsfall skal det oppnevnast setteverje som ikkje er i slekt med gjenlevande ektefelle. Statsforvaltaren kan her vera behjelpeleg med meir informasjon.

Dersom fellesbuet skal skiftast ved dødsfallet eller seinare, for eksempel ved at ein gifter seg igjen, vil den gjenlevande ektefellen fyrst ha krav på halve fellesbuet som eigen eigedom. Av den andre halvpart (dødsbuet) vil ektefellen ha krav på 1/4 dersom det er felles- eller særkullsborn i ekteskapet. Dersom det ikkje er born i ekteskapet, men kun foreldre, deira born og barneborn, arvar ektefellen halvparten av dødsbuet. Er det ingen arvingar som nevnt ovanfor, arvar ektefellen alt. Ektefellens minstearv utgjer fire gonger folketrygdas grunnbeløp (forkorta G) dersom avlidne etterlet seg born, ellers seks gonger folketrygdas grunnbeløp. Med unntak av minstearven kan arveretten fråtakast ektefellen ved testamente som ektefellen er gjort kjent med før dødsfallet. (Det fins samstundes mange unntak frå regelen om likedeling av fellesbuet, for eksempel gjennom ektepakt og reglane om skeivdeling, kontakt tingretten for veiledning.)

Privat skifte

Det er vanleg i dag at arvingane skiftar eit dødsbu privat. Ved eit privat skifte påtek ein eller fleire av arvingane seg gjeldsansvaret etter avlidne. Det betyr at arvingane i buet innan 60 dager etter dødsfallet, har overtatt personleg ansvar for all gjeld avlidne etterlot seg, og påtek seg å gjennomføra skifte. Etter 60 dager er det nok at ein eller fleire arvingar påtek seg gjeldsansvaret. Dersom du har fått ein skifteattest for privat skifte etter skiftelova § 78, vil det vere nokon som har overtatt fullt og solidarisk ansvar for avlidnes gjeld. Dette betyr at dersom avlidnes gjeld er større enn formua, må dei som har tatt på seg seg gjeldsansvaret sjølve dekka underskotet. Er nokon av arvingane umyndige, må deira verje samtykka i privat skifte. Om ynskjeleg kan advokat vera behjelpeleg med skiftet.

Var avlidne gift eller sambuar, må eventuell ektepakt eller samlivsavtale leggjast fram. Har ektefellene særeige- eller skeivdelingsmidlar må formua og gjelda delast mellom partane. Gjenlevande ektefelle sine eigendelar (felleseige) og gjeld vert trekt inn i delinga. Etter delinga har ein skilt ut dei eigendelar og den gjeld som utgjer avlidnes dødsbu. Skiftelova § 78 finn du her.

Offentleg skifte

Dersom det er vanskeleg å få gjennomført eit privat skifte, kan einkvar arving krevja offentleg skifte, det vil seia at tingretten har ansvaret for bubehandlinga, altså fordelinga av verdiar den avlidne etterlet seg. Tingretten oppnevner då som regel ein advokat som bubestyrar til å ta seg av bubehandlinga. Kostnadane til dette vert belasta dødsbuet. Skiftekostnadane ved salær til bubestyraren, rettsgebyr, utgifter til takstar m.m, kan verta ein relativ stor utgiftspost for dødsbuet. Den som krev offentleg skifte må difor stilla sikkerheit for bubehandlinga, med mindre det føreligg nok sikkerheit i buet. For informasjon om beløpets størrelse, vert det anbefalt å kontakta tingretten.

Som hovedregel må eit krav om offentleg skifte koma frå ein arving. Offentleg skifte må krevjast før ein har avtalt eller på ein annan måte har avgjort korleis buet skal gjerast opp. Skiftelova § 88 bestemmer at dersom det oppstår tvil om kven som er rette arving i ei dødsbu, kan retten bestemma at buet skal skiftast offentleg inntil spørsmålet er avgjort. Dette gjeld også etter at buet er overtatt til privat skifte.

Skiftelova § 88 finner du her.

Ved offentleg skifte vil bubestyraren utarbeida eit forslag til fordeling (utlodning) av arven til arvingane. Arvingane har i forkant fått frist til å koma med anmerkningar til bubestyraren sitt forslag. Det er retten som skal avseia den endelege utlodninga.

Arv og gåver

Stortinget har vedtatt å fjerna arveavgifta frå 1. januar 2014. Det skal ikkje betalast arveavgift for arv og gåver når dødsfallet har skjedd eller gåva er ytt etter 31. desember 2013. Det skal heller ikkje sendast inn arvemelding til Skatteetaten. Nærare opplysningar om dette finn du her.

Forsikringar

Det er ikkje uvanleg at det føreligg forsikringar som gjev utbetalingar ved eit dødsfall. Det kan vera at avdøde hadde teikna desse sjølv, eller at ektefeller/sambuarar har teikna ei forsikring på kvarandre. I tillegg har mange òg forsikringar gjennom arbeidsplassen sin, anten at arbeidsgjevar har teikna forsikring eller at det føreligg forsikringar gjennom ein fagforening. Det er viktig å undersøkja om det føreligg forsikringar som vert utløyst ved dødsfall.

I dei fleste tilfelle vil slike forsikringar verta halde utafor sjølve skiftet. Det vil seia at når ein skal leggja saman avlidne sine aktiva skal ikkje alltid forsikringar takast med. For gjenlevande ektefelle, eller den som er berettiga etter forsikringa, kan dette bety at høve til eit skifte med øvrige arvingar verta betraktelig betra. I mange tilfelle utgjer bupælen den største verdien av dei aktiva som inngår i dødsbuet. Med forsikringsutbetalingar kan difor gjenlevande ektefelle verta i stand til å utbetala øvrige arvingar og soleis ha høve til å verta sitjande med bupælen etter at skiftet er gjennomført.

Medlemskap i arbeidstakarorganisasjonar kan gje rett til økonomisk hjelp ved dødsfall. Dette kan òg gjelda medlemars familie. Undersøk difor om det kan føreligge medlemskap i ein arbeidstakarorganisasjon som kan gje økonomisk hjelp ved dødsfall.

Personlege ynskjer ved gravferd

Mange har ofte eigne ynskjer og val om korleis eins eigen begravelse skal gjennomførast. Det er høve å laga til beskrivelsar på dette i dokumentform som kan oppbevaras hjå oss på kontoret. Merk at dette ikkje er noko juridisk bindande dokument men heller ei enkel rettleiing for pårørande eller andre som måtte syta for gravferda.

Se skjema for personlege ynskjer her

Skjema for humanistisk begravelse finner du her

Planlegging

Under her finn du informasjon om fylgjande til hjelp i planlegginga rundt ein seremoni:

• Dødsannonse: Oppsett, minneord og symbol
• Blomar: Blomekatalog og sløyfetekstar
• Salmar i gravferda
• Musikk i gravferda
• Solistar

Dødsannonsa

Den gjer kjent at ein person er død. I tillegg til navn på pårørande kan ein informera om praktisk informasjon som stad, tid og dag for gravferda. Eit minneord vert ofte nytta, vidare om det er ynskje om minnegåve som eit alternativ til blomar. Er det restriksjonar rundt gravferda vil dette også stå i annonsa.

Det er og høve til at annonsa kan stå på minnesidene våre. Her kan du lesa dødsannonsene for alle dei gravferdene me er involverte i. På minnesidene er det mogeleg å melda seg på gravferda, gje minnegåve og bestilla blomar til gravferda eller heimen. Ein kan vidare skriva ei personleg helsing eller tenna eit ljos, praktisk informasjon om gravferda vil ein og kunne finna.

• Oppsett dødsannonse
• Minneord dødsannonse
• Symbol til bruk i dei fleste aviser
• Symbol til bruk i Bergens Tidende, Aftenposten
• Velkommen | Våre Minnesider (vareminnesider.no)

Blomar

Det er vanleg med eitt sett sløyfer (á to band) frå kvar familiære forgreining som ei personleg helsing på blomane til gravferda. På kistedekorasjonar frå den næraste familie vert det ofta nytta fleire sett sløyfer på den same dekorasjonen, vanlegvis frå gjenlevande ektefelle og born m. svigerborn. Eit blomehjarte på fotenden av kista med helsing frå barneborn og/eller oldeborn er også ei populær løysing me ser mykje brukt. Eitt sett med sløyfer har vanlegvis ei helsing på den fyrste sløyfa og navn på den andre.

• Blomekatalog
• Sløyfetekstar

Salmar i gravferda

Vanleg kyrkjeliturgi nyttar som oftast fire salmar under sjølve gravferda, tre inne i seremonilokalet og éin på grava under jordpåkastinga. Ved bisetjing utgår den fjerde salmen. Forslag til mykje brukte gravferdssalmar kan du finna her, deriblant salmar nytta spesielt rundt høgtider:

• Salmeforslag
• Lenkje til å høyra salmeforslaga

Musikk i gravferda

I tillegg til salmane vert det vanlegvis spela tre musikkstykker i gravferda, preludium, musikk etter personleg del og postludium. Her kan pårørande koma med ynskje ovanfor organist. Det gjeld og om ein ynskjer at det vert spela musikk før seremonien byrjar.

Det er mest vanleg med levande musikk i gravferder, men det er høve å få avspelt digitale innslag på fastsett plassering i gravferda.

• Musikkforslag i gravferder
• Lenkje til å høyra musikkforslaga

Solistar

Om ein har ynskje om ekstra musikk i gravferda finn de liste under over solistar som kan ta del.

• Solistar i gravferder

Lenkjer

Ved dødsfall

når-en-av-våre-nærmeste-dør-.pdf (sshf.no)

(På side 37-38 i brosjyra her vil de finna fleire aktuelle lenkjer som ikkje er oppført i oversikta her)

Gravferdslova

Lov om gravplasser, kremasjon og gravferd (gravplassloven)

Forskrift til lov om gravplasser, kremasjon og gravferd (gravplassforskriften)

Kyrkjekontor

Voss kyrkjelege fellesråd

Ulvik kyrkjelege fellesråd

Eidfjord kyrkje

Ullensvang kyrkjelege fellesråd > Gravferd (kyrkjer.no)

Gravsøk

gravplassivoss.no – Gravplassadministrasjon i Voss herad

Grav.no Søk etter gravlagte med navn, dato eller årstall 

Oskespreiing

Søknad om oskespreiing

Arv og skifte

Dødsfall, arv og skifte | Norges domstoler

Hva må du gjøre etter et dødsfall? | Norges domstoler

Skjema for arv og skifte | Norges domstoler

Stønad til gravferd

Stønad ved gravferd og båretransport

Søknad om skattemelding og skatteoppgjer for avdøde

Skattemelding og skatteoppgjer for avdøde

Kister

Me har heilt sidan dei starta opp i 1985 kjøpt våre kister «lokalt» hjå SIBI som held til på Os utanfor Bergen. Kistene har båtform ved at dei er breiare øverst enn nederst. Denne forma er ein eldgamal norsk tradisjon som kan førast over 1400 år tilbake i tid.

Våre lagerførte kister

Klassisk kvit kiste 11500,- komplett med utstyr

Klarlakkert kiste 12000,- komplett med utstyr

Enkel kvit kiste 9400,- komplett med utstyr

Eikefoliert kiste 10100,- komplett med utstyr

Svart kiste 13900,- komplett med utstyr

Eikebeisa kiste 16200,- komplett med utstyr

Rustikk kiste 20900,- med komplett utstyr

Gravminne

Me er forhandlar av gravstein frå Eide Stein AS. Sidan midten av ’70-talet har me forhandla gravsteinar, fyrst frå Ellinggard og Iversen, vidare til Råblokk Naturstein før desse fusjonerte og vart til Eide Stein AS i 2007.

Ved nye gravsteinar er me behjelpelege med å søkja om godkjenning for oppsetjing av steinen. Fellesråda rundt om har ulike reglar om kor fort det er høve til å setja opp nye steinar, me har oversikt over dette.

Her i «Gravplassforskrifta» finn ein informasjon om gravsteinar rundt kvalitet, dimensjon, sikring, tekst, godkjenning og ansvar.

Ny gravstein

Me gjev rabatt på prisen når ein kjøper gravstein gjennom oss, ta kontakt om informasjon rundt dette. Montering og frakt er inkludert i prisen på gravsteinen.

• Her finn du bilder av gravsteinar
• Spesielle gravsteinar
• Her kan du designa din eigen gravstein
• Bronseartiklar til gravsteinar
• Lykter til gravsteinar
• Vasar til gravsteinar
• Skrifttypar, innhogd skrift og bronsebokstavar
• Innhogde ornament

Eksisterande gravstein

Me er og behjelpelege med å få tilføydd navn og pussa opp eksisterande gravsteinar.

Her finn du tips til vedlikehald av gravsteinar og prisar for navnetilføying og oppussing av eksisterande gravsteinar.

Songhefter

Vedlagt finn du eksempel på songhefter i gravferder. Ulike fortrykte framsider eller hefter kor ein nyttar eigne bilder både på framsida og eventuelt på baksida av heftet.

• Songhefte eksemplar

Personvernerklæring for Vinsands Gravferdsbyrå AS

Tormod Knapstad er på vegne av Vinsands Gravferdsbyrå AS ansvarleg for gravferdsbyrået si handsaming av personopplysningar.

Me lagrar fylgjande opplysningar om våre kundar (den som er ansvarleg for gravferda) og andre pårørande: Navn, adresse, telefonnummer, fødselsnummer, slektskapsforhold til avdøde og e-postadresse. Me handsamar opplysningane for å kunna gjennomføra våre plikter til mellom anna offentlege etatar etter avtale med våre kundar.

For å kunna oppfylla vår plikter etter avtalen, vert naudsynte opplysningar utlevert til våre samarbeidspartar som gravferdsetaten, tingretten, NAV etc. Utover dette vil me ikkje dela, selja, overføra eller på anna måte utlevera personopplysningar til andre, med mindre me er rettsleg foplikta til det.

Grunnlaget for denne behandlinga er Lov om behandling av personopplysningar (personopplysningslova) artikkel 6a. Du kan kor tid som helst takka nei til å motta slik informasjon frå oss.

Me hansamar dine personopplysningar i medhald til Lov om behandling av personopplysningar og gjeldande forskrifter. Ein gjer merksam på at du kan krevja innsyn i og flytting av eigne personopplysningar, samt krevja retting eller sletting av opplysningar.